ورق پانچ شده چیست ؟
هدف ما از انتشار این مقاله آشنایی هر چه بهتر شما عزیزان با ورق پانچ ، ورق سیاه و کاربرد انواع آنهاست ؛ پیشنهاد می کنیم تا انتهای مقاله همراه ما باشید و امیدواریم که مقاله ارائه شده پاسخگوی سوالات شما باشد.

به ورق های فلزی ای که روی سطح آن ها ، سوراخ هایی با فاصله های منظم ایجاد می کنند ، ورق پانچ شده می گویند ؛ به طوری که شکل هندسی این سوراخ ها به صورت ستاره ای ، مربعی ، لوزی و دایره ای است و از بین موارد ذکر شده مدل دایره ای دارای کاربرد های بیشتری است.
تولید ورق پانچ :
جالب است بدانید در سده اخیر ، سوراخ گذاری به شیوه سنتی یا همان دستی صورت می گرفت ؛ اما به دلیل خطای انسانی و دقت بسیار کمتر نسبت به دستگاه های کامپیوتری امروزه کمتر کسی با این روش سوراخ کاری انجام می دهد ؛ بنابراین برای تولید ورق با دقت بیشتر از دستگاه های NC و CNC استفاده می کنند.
انواع ورق پانچ :
۱) ورق پانچ آجدار :
علت نامگذاری آن تحت عنوان “آجدار” به این دلیل است که در سطح آن ، برآمدگی و آج وجود دارد و به خاطر وجود همین آج و برآمدگی ها ، نیروی اصطکاک بیشتر اعمال می شود.

کاربرد های ورق پانچ آجدار :
- ساخت انواع ماشین آلات
- راه سازی
- ساخت راه پله های فرار یا اضطراری
۲) ورق پانچ استیل :
در تولید آن از فولاد کم کربن استفاده می شود که خاصیت ضد زنگ و ضد رطوبت به آن می بخشد و این مورد ویژگی مشترک بین ورق پانچ گالوانیزه و استیل محسوب می شود.
کاربرد های ورق پانچ استیل :
- صنایع غذایی و دارویی
- صنایع نفت و پتروشیمی
- صنایع برق و نیروگاه
- صنایع آب رسانی و کشاورزی

۳) ورق پانچ گالوانیزه :
ورق فولادی گالوانیزه به خاطر وجود فلز روی برای پوشش سطح آن از ویژگی های منحصر به فردی برخوردار می شود ؛ به طوری مقاومت قابل توجهی در برابر زنگ آهن و انواع خوردگی دارد و همچنین در واکنش با انواع اسید ، پایداری خود را حفظ می کند.
مزایای استفاده از ورق پانچ گالوانیزه :
- چون ساخت آن نسبت به سایر ورق های پانچ آسان تر است ؛ در هزینه و زمان ساخت صرفه جویی می کند.
۲. به خاطر مقاومت بالا در برابر رطوبت ، طول عمر بالاتری هم نسبت به سایر ورق های پانچ دارد.
۴) ورق پانچ روغنی :
در طی فرایند نورد سرد تولید شده و چون سطح آن براق و مثل آینه صیقلی است ، برای زیبا سازی سایر محصولات فولادی در صنایع روکار مورد استفاده قرار می گیرد ؛ اما از معایب آن می توان به پیچیده بودن مراحل ساخت آن اشاره کرد و در کنار آن چون در بازار از تقاضای به شدت بالایی برخوردار است قیمت آن بالاست.
۵) ورق پانچ فولادی :
این نوع ورق پانچ به هر ۲ روش نورد گرم و نورد سرد تولید می شود و به ورق پانچی که با روش نورد گرم تولید می شود اصطلاحا ورق پانچ سیاه می گویند که نسبت به ورق پانچ تولیدی با روش نورد سرد در برابر ضربه و دما مقاوم تر است ؛ در حالی که ورق پانچ نورد سرد در مقابل رطوبت و خوردگی طول عمر بیشتری دارد.
۶) ورق پانچ رنگی :
با فرایند های مختلف رنگ دهی ، می توان ورق پانچ را با رنگ های مختلفی تولید کرد و مناسب ترین ورق برای این کار طبق تحقیقات ، ورق پانچ گالوانیزه است چون بیشترین مقاومت در برابر رطوبت در بین انواع ورق دارد.
مزایای کلی استفاده از ورق پانچ :
- حفظ خواص در برابر رطوبت و زنگ زدگی
- مناسب برای تصفیه و فیلترینگ (به دلیل وجود سوراخ با فاصله های منظم)
- مقاوم بر برابر ضربه و دمای بالا
- کنترل و هدایت انواع ارتعاشات از جمله امواج صوتی

سایز و ابعاد ورق پانچ :
ورق های پانچ تولیدی در کارخانه بسته به جنس و کاربرد هایشان در ابعاد مختلفی تولید شده و به چند نمونه از پرکاربرد ترین ابعاد ورق پانچ ها اشاره می کنیم :
نوع ورق | ضخامت (میلی متر) |
سیاه | ۰/۲-۲۰۰ |
گالوانیزه | ۰/۲-۸ |
روغنی | ۰/۵-۱/۵ |
کاربرد های کلی ورق پانچ :

۱) در حوزه شهرسازی :
ساخت انواع نیمکت ، سطل زباله ، ساخت دیواره های اماکن عمومی مثل ایستگاه اتوبوس
۲) در حوزه زیبا نمایی :
ساخت انواع پارتیشن ، سقف کاذب ، سایه بان و مبلمان
نا گفته نماند ورق پانچ در جهت زیبا سازی باید طبق استاندارد و اصولی خم کاری شود ؛ چون در غیر این صورت ابعاد آن تغییر خواهد کرد.
۳) در حوزه صنعت :
ساخت انواع ماشین آلات ، خودرو و …
۴) در حوزه غذایی :
تولید دستگاه های خشک کننده میوه ، سبزیجات و حبوبات
۵) در حوزه آزمایشگاه های پیشرفته :
ساخت انواع فیلتر ، سانتریفیوژ و دستگاه هایی که به کمک آن می توان گاز ها را خالص سازی کرد.
ورق سیاه چیست؟
ورق سیاه چیست ؟

ورق های فلزی با ضخامت کم در طی فرایند نورد گرم ، به ورق سیاه تبدیل می شوند و طبق تعریف ذکر شده ، ورق سیاه با نام ورق فولادی نورد گرم هم به کار می رود.
ورق سیاه به عنوان ماده اولیه در ساخت انواع لوله ، قوطی ، پروفیل و … نقش دارد.
انواع ورق سیاه :
۱) ورق سیاه معمولی :
با استاندارد ST37 تولید می شود و برای ساختمان سازی و ساخت سوله مناسب است.
۲) ورق سیاه صنعتی :
با استاندارد ST52 تولید شده و با وجود کربن در ساختار خود به فولاد نرم هم معروف است ؛ در تولید آن از سایر آلیاژ های فلزی هم استفاده می کنند که باعث کاهش خاصیت انعطاف پذیری می شود و از این رو برای سد سازی و صنایع پتروشیمی مناسب است.
ویژگی ظاهری ورق سیاه :
سطح این نوع محصول فولادی زبر و مات است و روی آن لایه محافظ قرار نمی دهند ؛ در نتیجه نمی تواند در برابر زنگ زدگی از خود مقاومت نشان دهد.
کاربرد های ورق سیاه :
- ساخت بدنه کشتی و تجهیزات دریایی
- ساخت لوله هایی که تحمل فشار بالایی دارند مثل لوله های نفت و سیلندر های فشار قوی
- ساخت اجزای سازه ای مثل نبشی ، ناودانی و سپری
- ساخت رینگ ، چرخ
- ساخت انواع آبگرمکن
- ساخت اسلحه ، تانک و سایر تجهیزات نظامی
- ساخت تجهیزات کشاورزی و ساخت سیلو
- ساخت تانکر و مخازن ذخیره ای

مراحل تولید ورق سیاه :
قبل از اینکه مراحل تولید ورق سیاه را بیان کنیم لازم است با تختال که ماده اولیه تولید ورق سیاه است آشنا شوید.
تختال یا اسلب در واقع مقاطع فولادی نیمه خطی یا به عبارتی در مرحله نیمه تولید هستند که در فرایند ریخته گری تولید می شوند.
جنس تختال ها از فولاد کربن دار و آلیاژ های ترکیبی از فلزات آهن ، منگنز ، کروم می باشد.
۱) در مرحله اول ، تختال را به عنوان ماده اولیه در کوره با دمای بالا قرار می دهند و زمانی آن را خارج می کنند که یک پوسته اکسید شده روی آن تشکیل شده باشد.
۲) در این مرحله پوسته اکسید شده را در طی فرایند پوسته شویی برطرف می کنند که این امر باعث کاهش دمای بسیار تختال می شود.
۳) بعد از پوسته شویی تختال نوبت به مرحله نورد خشن می رسد ؛ به طوری که تختال را از بین غلتک ها چندین مرتبه عبور می دهند تا به ابعاد تعیین شده برسد.
تولید کنندگان ورق سیاه در ایران :
- فولاد مبارکه اصفهان
- فولاد اکسین خوزستان
- فولاد کاویان اهواز
- فولاد گیلان
مزایای ورق سیاه :
- شکل پذیری مناسب
- قیمت ارزان تر نسبت به ورق های سرد و روغنی
- قابلیت جوشکاری آسان
- مراحل تولید آن نسبت به سایر ورق ها ساده تر است.
- مقرون به صرفه (چون بعد از تولید آن ، ضایعات کمی باقی می ماند.)

معایب ورق سیاه :
- چون سطح مات و زبر دارد ، برای تزیینات کاربردی ندارد.
- علت پایین بودن قیمت آن به خاطر این است در تولید آن لایه محافظ قرار نمی دهند ؛ پس در برابر خوردگی هم مقاوم نیست.
نحوه عرضه ورق سیاه به بازار :
۱) ورق سیاه فابریک :
در این روش ، ابعاد ورق سیاه با توجه به خواسته مشتری و مصرف کننده برش می خورد.
۲) ورق سیاه رولی :
معمولا ورق سیاه های تولیدی در کارخانه با ابعاد ۱۰۰۰*۲۰۰۰ ، ۱۲۵۰*۲۵۰۰ ، ۱۰۰۰*۶۰۰۰ ، ۱۵۰۰*۶۰۰۰ ، ۲۰۰۰*۶۰۰۰ و ۲۰۰۰*۱۲۰۰۰ به فروش می رسند.
عوامل موثر بر قیمت ورق سیاه :
۱) میزان عرضه و تقاضا :
در صورتی که میزان تولید کم و میزان خرید بالا باشد ، طبیعتا ورق سیاه با قیمت بالاتر عرضه خواهد شد.
۲) قیمت مواد اولیه :
قیمت شمش فولادی ، سنگ آهن ، انواع فلزاتی که در ساخت آلیاژ کاربرد دارند بر قیمت ورق سیاه و سایر محصولات فولادی موثر است.
۳) میزان تورم جهانی و سیاست های داخلی کشور تولید کننده
۴) تغییرات فصلی در ساخت و ساز :
با توجه به اینکه عملیات ساخت و ساز در فصول سرد سال سخت تر است میزان خرید و فروش محصولات فولادی کاهش پیدا کرده و قیمت آنها نیز کاهش پیدا می کند.
کلام پایانی :
ضمن عرض تشکر از مطالعه این مقاله ، شما عزیزان می توانید همه روزه برای اطلاع از آخرین و به روز ترین قیمت ورق سیاه ، ورق پانچ و دیگر محصولات فولادی به وبسایت آهن آراز مراجعه کنید و یا برای دریافت مشاوره رایگان و تخصصی برای تجربه خریدی مطمئن با توجه به نیاز خود ، با کارشناسان این گروه تماس بگیرید .